Słuchajmy uczniów

Na posiedzeniu Rady podjęto dyskusję wokół narastających w edukacji problemów, które wymagają pilnych, jak również odroczonych działań.

Jedną z najważniejszych, pilnych do rozwiązania kwestii, jest pogarszający się stan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży oraz jego konsekwencje. Tym kwestiom poświęcone było wystąpienie pani Agnieszki Kapały-Sokalskiej, Członkini Zarządu Województwa Pomorskiego, która przedstawiła uczestnikom posiedzenia Rady formy wsparcia zdrowia psychicznego młodych osób sukcesywnie uruchamiane na Pomorzu. Województwo pomorskie wraz ze swoimi jednostkami opieki zdrowotnej podejmuje te działania, wykorzystując dostępne środki z NFZ i Ministerstwa Zdrowia, a także środki unijne z obecnej jeszcze perspektywy finansowej będące w dyspozycji samorządu województwa. Celem tych działań jest wypracowanie na Pomorzu systemowego wsparcia młodzieży w kryzysie psychicznym.

Pani Marszałek przedstawiła elementy tego systemu, tj. m.in. sieć utworzonych dotychczas na Pomorzu Ośrodków Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży, których ideą jest, by młode osoby będące w kryzysie psychicznym mogły jak najwcześniej, jak najbliżej miejsca zamieszkania oraz bez skierowania uzyskać specjalistyczną pomoc.

Drugim istotnym elementem tego systemu jest regionalne przedsięwzięcie pn. „Lepsza przyszłość. Przeciwdziałanie zaburzeniom psychicznym dzieci i młodzieży”. Istotą tego działania było utworzenie internetowej platformy pomorskiedlaciebie.pl, z której już mogą korzystać zarówno osoby młode w kryzysie psychicznym, poszukujące wsparcia, jak i ci, którzy zauważają, ze w ich otoczeniu jest młody człowiek, który takiej pomocy potrzebuje.

Dyskusja na posiedzeniu Pomorskiej Rady Oświatowej toczyła się również wokół innych problemów z obszaru edukacji, które wymagają interwencji. Głos w tej dyskusji zabrali przedstawiciele młodzieży, którzy podkreślili, że zależy im na pozytywnych zmianach i dobrej edukacji. Uczestnicy posiedzenia Pomorskiej Rady Oświatowej z zainteresowaniem wysłuchali Zuzanny Rus i Zuzanny Klimowskiej, uczennic Szkoły Podstawowej w Kowalach, które opowiedziały o przedsięwzięciu „Dla Młodych! Z Młodymi!”, określającym priorytety polityki młodzieżowej w gminie Kolbudy w perspektywie do roku 2030. Uczennice podkreśliły, iż młodzież, rodzice, nauczyciele, organizacje pozarządowe i samorządowcy wspólnie określili potrzeby w obszarze polityki młodzieżowej oraz wybrali te, których realizacja jest najważniejsza i najpilniejsza.

Z entuzjastycznym przyjęciem spotkało się także wystąpienie Filipa Borawskiego z Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska, który mówił m.in. o programie „Edukacji uczestnictwa”, zwracając uwagę na obecność w szkołach wielu interesariuszy: dyrekcji, nauczycieli, uczniów i rodziców, którzy powinni w sposób demokratyczny decydować o różnych aspektach funkcjonowania tych szkół. Prelegent podkreślał wagę sprawnego przepływu informacji, który jest podstawą skutecznego działania. Omówił także kilka najważniejszych postulatów programu, m.in. ograniczenie rywalizacji w szkole poprzez jak najczęstsze stosowanie ocen opisowych, adekwatne do potrzeb wsparcie uczniów i ich rodziców oraz zadbanie o dobrostan nauczycieli.

Starosta Sztumski, pan Leszek Sarnowski, przedstawił zgromadzonym wnioski z Pomorskiego Szczytu dla Edukacji, który odbył się w Kwidzynie 25 marca 2023 roku. Brali w nim udział m.in. samorządowcy, nauczyciele, uczniowie, a także aktywiści z całego regionu. Debatowano nad istotnymi kwestiami, w tym związanymi z finansowaniem edukacji, autonomią szkoły, wyrównywaniem szans edukacyjnych, a także demokracją i pluralizmem w szkołach.

W trakcie obrad odniesiono się także do zainaugurowanych w ubiegłym tygodniu obchodów 25-lecia samorządu regionalnego, stanowiących okazję do pogłębionej refleksji nad istotą samorządności, co w sposób oczywisty wzmacnia krytyczną ocenę wszelkich dążeń do centralizacji edukacji publicznej.

Podczas obrad zauważono, że działania na poziomie państwa, w szczególności w zakresie tworzenia prawa, „psują” to, co dobrego dzieje się w szkołach. Obecni na posiedzeniu członkowie Pomorskiej Rady Oświatowej zgodzili się, że nowoczesna edukacja musi odpowiadać na potrzeby każdego ucznia i dać nauczycielom możliwość kreatywnego myślenia oraz pozwalać na tworzenie w szkole przestrzeni autentycznego współdziałania uczniów, nauczycieli i rodziców. Stwierdzono również, iż nowoczesna edukacja będzie możliwa wyłącznie w takim systemie oświaty, dla którego wartością i zasadą będą:

• rzeczywista autonomia szkoły,
• dbałość edukacji o dobrostan psychofizyczny każdego ucznia,
• otwartość edukacji na różnorodność,
• ograniczenie zadań administracji państwowej w zakresie edukacji,
• odpowiedzialność samorządów za edukację,
• autorytet i prestiż zawodu nauczyciela oraz dyrektora szkoły,
• zapewnienie edukacji wolnej od partykularnych interesów politycznych.

Członkowie Pomorskiej Rady Oświatowej uznali za konieczne sformułowanie stanowiska podsumowującego posiedzenie oraz przekazanie go kandydatom w nadchodzących wyborach parlamentarnych i samorządowych.

Fot. Beata Kwaśniewska